مایکروسافت

شرکت مایکروسافت (Microsoft Corporation) یک شرکت آمریکایی چند ملیتی با ۷۶۰۰۰ کارمند در ۱۰۲ کشور دنیا است که در زمینه فناوری‌های رایانه‌ای فعالیت می‌کند. درآمد سالیانهٔ این شرکت در سال ۲۰۰۷ میلادی ۵۱٫۱۲ میلیارد دلار بود. مایکروسافت در زمینهٔ طراحی، توسعه، ساخت، صدور مجوز، پشتیبانی و ارائهٔ خدمات نرم افزاری برای وسایل کامپیوتری فعال است.‬ دفتر مرکزی مایکروسافت در ردموند، واشنگتن در ایالات متحده آمریکا قرار دارد.        

پرفروش‌ترین محصولات مایکروسافت سیستم عامل ویندوز و نرم افزار مایکروسافت آفیس هستند. در راستای شعار اصلی شرکت یعنی «یک کامپیوتر روی هر میز و در هر خانه، که نرم‌افزارهای مایکروسافت را اجرا کند» این دو محصول با سهمی حدود ۹۰٪ در سال ۲۰۰۳ برای مایکروسافت آفیس و در سال ۲۰۰۶ برای ویندوز جایگاه مهمی در بازار فروش محصولات کامپیوترهای شخصی و کامپیوترهای رومیزی پیدا کردند. مایکروسافت که در ابتدا کار خود را با ساخت و فروش مفسر بیسیک (Basic interpreters) برای «Altair ۸۸۰۰» شروع کرد. در اواسط دههٔ ۸۰ میلادی با طراحی «MS-DOS» بر بازار سیستم عامل کامپیوترهای خانگی مسلط شد. شرکت سهام خود را وارد بورس کرد و پس از آن با افزایش ارزش سهام آن چهار نفر را میلیاردر و حدود ۱۲۰۰۰ نفر از کارکنان مایکروسافت را میلیونر کرد.  

مایکروسافت همواره هدف نقدهای مختلفی از جمله انحصارطلبی بوده که موجب ایجاد دادگاه‌های قضایی بسیاری برای مایکروسافت به علت تجاوز از قوانین انحصار، در وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا و کمیسیون اروپا شد.  

مایکروسافت علاوه بر بازار سیستم عامل و نرم‌افزار اداری در زمینه‌های دیگر هم فعالیت می‌کند مانند: شبکه تلویزیونی «MSNBC»، سایت اینترنتی «MSN» و دانشنامه چندرسانه‌ای «Microsoft Encarta». مایکروسافت همچنین در زمینه ساخت سخت افزار رایانه با ساخت محصولاتی مانند موشواره و نیز سرگرمی‌های خانگی از جمله ایکس‌باکس، ایکس‌باکس ۳۶۰، زیون، و «MSN TV» فعالیت دارد. مایکروسافت از گذشته تاکنون با استفاده از روش‌های مختلف مانند گروه خبری «Usenet» و وب، پشتیبانی از نرم افزارهای خود را همواره ادامه داده است و جایزهٔ «Microsoft MVP» را به داوطلبینی که در کمک به مشتریان شرکت مفید بوده باشند، اهدا می‌کند.  

تأسیس مایکروسافت (۱۹۷۵-۱۹۸۵)

‬تصویر کارمندان مایکروسافت در سال ۱۹۷۸ از راست به چپ:
بالا: جیم لین، باب والاس، استیو وود
وسط: گوردون لتوین، مارک مکدونالد، باب گرینبرگ، باب او-ریر
پایین: پل آلن، مارلا وود، اندرآ لوئیز، بیل گیتس

بیل گیتس بعد از مطالعه شماره اول ژانویه ۱۹۷۵ مجلهٔ «Popular Electronics» که حاوی اطلاعاتی در مورد میکرو کامپیوتر «Altair ۸۸۰۰» بود، («Altair ۸۸۰۰» اولین میکرو کامپیوتری بود که وارد عرصه رقابت کامپیوتری شد.) با «MITS» که سازنده آن بود تماس گرفت و آنان را از ساخت نرم‌افزار برنامه‌نویسی برای «Altair ۸۸۰۰» که نام آن را بیسیک گذاشته بودند، مطلع ساخت. بیل گیتس تا آن زمان نه یک سیستم «Altair» و نه حتی یک مترجم ساده داشت، با این حال در طول هشت هفته قبل از اجرای اولیه نرم‌افزار او و آلن یک برنامهٔ مفسر نوشتند. مترجم در اجرای آزمایشی کار کرد و «MITS» پذیرفت تا بیسیک را بخرد و «Altair BASIC» را روانهٔ بازار کند.    

گیتس دانشگاه هاروارد را رها کرد و به آلبوکرکی در نیومکزیکو یعنی جایی که «MITS» قرار داشت رفت و مایکروسافت را در آنجا تأسیس کرد. «مایکرو-سافت» (Micro-soft) در ۲۶ نوامبر ۱۹۷۶ به عنوان علامت تجاری ثبت شد.ولی نام «مایکروسافت» (Microsoft) بدون خط تیره اولین بار توسط بیل گیتس در نامه ‌ای كه در ۲۹ نوامبر ۱۹۷۵ به پل آلن نوشت، به كار برده شد. اولین دفتر بین‌المللی مایکروسافت در اولین روز نوامبر ۱۹۷۸ در ژاپن با نام «ASCII Microsoft» (با نام فعلی «Microsoft Japan») تأسیس شد.

در ۱ ژانویه ۱۹۷۹ شرکت از آلبوکرکی به مکان جدیدش در بلویو در واشنگتن منتقل شد. استیو بالمر در سال ۱۹۸۰ به شرکت پیوست و بعداً با مدیرعاملی بیل گیتس هم موافقت کرد.  

مایکروسافت اولین سیستم عامل خود را در ۱۹۸۰ به بازار عرضه كرد. این سیستم عامل که نسخهٔ تغییر یافته‌ای از یونیكس بود با كسب اجازه از شرکت «ای ‌تی ‌اند ‌تی» (AT&T) با عنوان زی نیكس (Xenix) به بازار فرستاده شد. زی نیكس خیلی فراگیر نبود و در ابتدا فقط توسط نرم‌افزارسازها مورد استفاده قرار می‌گرفت. مایكروسافت ورد با عنوان اصلی «مالتی-تول ورد» (Multi-Tool Word) به خاطر رواج ایدهٔ «هر چه می‌بینی، همان را می‌گیری» معروف شد. ورد همچنین اولین برنامه‌ای بود که قابلیت‌هایی همچون نمایش متن‌های بولد را داشت. اولین بار كپی‌های مجانی نسخه نمایشی مایكروسافت ورد به همراه شماره نوامبر ۱۹۸۳ مجله پی سی ورلد توزیع شد و با این کار مایکروسافت ورد اولین برنامه‌ای شد که بر روی دیسک همراه یک مجله پخش شد. اگر چه «زی نیکس» هیچگاه مستقیماً به فروش عمومی نرسید با این حال اجازه فروش آن به تعداد زیادی از سازندگان تجهیزات اصلی (OEM) داده شد. در میانهٔ دههٔ ۸۰ میلادی مایکروسافت به طور کامل از تجارت یونیکس خارج شد.

اما موفقیت اصلی مایکروسافت، با سیستم عامل داس (Dos: Disk Operating System) اتفاق افتاد، بعد از مذاکرات بی‌حاصل با «Digital Research»، آی‌بی‌ام قراردادی با مایكروسافت بست تا نسخهٔ جدیدی از سیستم عامل «سی‌پی‌ام» (CP/M) را برای کامپیوترهای شخصی آی‌بی‌ام تهیه كند.

مایكروسافت برای این كار یک سیستم عامل مشابه سیستم عامل سی‌پی‌ام با نام «۸۶-DOS» را از شرکت «سیاتل کامپیوتر پروداکتز» و «تیم پترسن» با قیمتی کمتر از ۵۰ هزار دلار خرید. آی‌بی‌ام هم نام آن را به «پی‌سی-‌داس» (PC-DOS) تغییر داد. به خاطر قوانین كپی‌رایتی که متوجه «سی‌پی‌ام» بود، آی‌بی‌ام «سی‌پی‌ام» را با قیمت ۲۵۰ دلار در کنار «پی‌سی-‌داس» که ۴۰ دلار قیمت داشت به بازار عرضه کرد و سرانجام «پی‌سی-‌داس» به خاطر قیمت کمترش به استاندارد تبدیل شد. حوالی سال‌های ۱۹۸۳ مایکروسافت با همکاری چند شرکت دیگر کامپیوتری خانگی با نام «MSX» را به بازار عرضه کرد که نسخهٔ داس مخصوص مایکروسافت، با نام «MSX-DOS» را اجرا می‌کرد که در ژاپن، اروپا و آمریکای جنوبی بسیار پرطرفدار شد.  چندی بعد پس از این که شرکت «Columbia Data Products» با موفقیت بایوس آی‌بی‌ام را شبیه‌سازی کرد، بازار شاهد افزایش چشمگیر کامپیوترهای شخصی مشابه آی‌بی‌ام از طرف شرکت‌هایی همچون «Eagle Computer» و «کامپک» (compaq) بود. معامله مایکروسافت با آی‌بی‌ام به آن اجازه می‌داد که امکان توزیع و فروش نسخهٔ «داس» مخصوص خود یعنی «MS-DOS» را داشته باشد، به همین دلیل مایکروسافت با فروش سیستم عامل خود در بازار داغ سیستم عامل برای کامپیوترهای مشابه آی‌بی‌ام از یک شرکت کوچک به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نرم‌افزاری در صنعت کامپیوترهای خانگی تبدیل شد.   

با عرضه موشواره‌ی مایکروسافت در دوم می ۱۹۸۳ مایکروسافت تولیدات خود را توسعه بخشید. ادامهٔ این توسعه با ایجاد قسمتی برای نشر کتاب به نام «مایکروسافت پرس» در یازدهم جولای همان سال همراه بود.

ظهور ویندوز  

زمانی که شركت «كامپک»، بایوس آی‌بی‌ام را گرفت. به دنبال این اتفاق، مایكروسافت بر آن شد كه جایگاه آی‌بی‌ام را در بازار سیستم عامل بگیرد. آن‌ها سیستم عامل «ام‌اس‌-داس» را طراحی كردند كه در پی‌سی‌های غیر آی‌بی‌ام قابل استفاده بود. نسخه ابتدایی ویندوز در نوامبر ۱۹۸۵ به بازار آمد كه در واقع، همان نسخه گرافیكی «ام‌اس-‌داس» بود. دو سال بعد مایكروسافت اعلام كرد كه نسخهٔ آخر ویندوز یعنی ویندوز ۳ را در سال‌های نخست دهه۹۰ به بازار خواهد فرستاد. مایکروسافت در می ۱۹۹۱ رسماً اعلام كرد كه شراكت بر سر اواس‌تو به پایان رسیده و مایكروسافت از این به بعد، همه تلاش خود را صرف ویندوز خواهد كرد. هم‌زمان با این تحولات، مایكروسافت یكی دیگر از محصولات خود یعنی مایكروسافت آفیس را ارائه نمود. مایكروسافت آفیس به همراه مایكروسافت ورد و مایكروسافت بوك شلف كه یك مجموعه مرجع بود، محتویات نخستین دیسك شركت مایكروسافت را تشكیل می‌دادند. ویندوز ۱/۳ در نوامبر ۱۹۹۲ به بازار عرضه شد كه در عرض دو ماه، سه میلیون كپی فروخت. یك سال بعد، ویندوز مهم‌ترین سیستم عامل گرافیكی در تمام دنیا بود و مجله ٔفورچون، مایكروسافت را مبتكرترین كمپانی در ایالات متحده در سال ۱۹۹۳ نامید.   

آغاز امپراتوری  

در ۱۹۹۴ مایكروسافت انكارتا را به راه انداخت؛ نخستین دانشنامه ای كه روی كامپیوتر قابل اجرا بود. مایکروسافت با همکاری دریم وركس در سال ۱۹۹۵ برای تولید سرگرمی‌های چندمنظوره یك شركت جدید تأسیس كردند. پیش از ارائه ویندوز ۹۵، مایكروسافت یك شركت تجارت محور قلمداد می‌شد اما ویندوز ۹۵ موجب شد كه دیگر آن را یك شركت مشتری محور بدانند. در سپتامبر ۱۹۹۵ دولت چین ویندوز را به عنوان سیستم عامل رسمی كشورش انتخاب كرد و از مایكروسافت خواست نسخه چینی ویندوز را برایشان آماده كند. اواسط دهه۹۰ بیل گیتس تصمیم گرفت مایكروسافت را وارد دنیای اینترنت کند و «MSN» به وجود آمد. این یك سرویس آنلاین بود كه قرار بود با آمریکن آنلاین (AOL) رقابت كند. بعد با همكاری ان‌بی‌سی، ایستگاه كابلی خبری «MSNBC» و مجلهٔ آنلاین «Slate» به سردبیری مایكل كینسلی را تأسیس نمود. راه اندازی وب‌تی‌وی كه امکان اتصال تلویزیون به شبكه را فراهم می‌کرد، از دیگر اقدامات مایكروسافت در سال ۱۹۹۶ بود.

امپراتوری تثبیت می‌شود

در ۱۹۹۷ اینترنت اكسپلورر ۴ همراه ویندوز به بازار آمد. اما دادگستری آمریكا به این دلیل كه مایكروسافت با این كار از توافق‌نامه‌ای كه در سال ۱۹۹۴ امضا كرده، تخطی نموده است، از آن‌ها خواست كه دیگر اینترنت اكسپلورر و ویندوز را همراه هم به بازار نفرستند. در سال ۱۹۹۸ ویندوز ۹۸ به همراه اكسپلورر SP۴/۰ SP۱ و FAT۳۲ به عنوان فایل سیستم عرضه گشت. در عین حال، جنجال‌های زیادی در پی افشای یادداشت‌های داخلی مایكروسافت در اینترنت به وجود آمد: «نرم‌افزارهای اوپن سورس تهدیدی جدی برای مایكروسافت به حساب می‌آیند.» این اسناد كه به اسناد هالووین معروف شده‌اند، بخشی از این خطرات را عنوان كرده و در عین حال از فعالیت‌های مایكروسافت علیه لینوكس پرده برمی‌دارد. مایكروسافت نیز ضمن این كه به صحت این اسناد اعتراف كرد، آن‌ها را صرفاً تحقیقات مهندسی دانست.

پایه‌های امپراتوری می‌لرزند  

در آوریل ۲۰۰۰ حكم پرونده ایالات متحده و مایكروسافت صادر شد. این حكم شركت را مجبور می‌كرد که به دو پاره تقسیم شود. البته بخشی از این تصمیم در دادگاه استیناف لغو شد. مایكروسافت كه اهداف تجاری و خانگی را توأمان نشانه رفته بود، ویندوز ایکس پی را سال ۲۰۰۱ آماده كرد. مایكروسافت برای رقابت با سونی و نینتندو، با سرمایه گذاری میلیاردی و تولید و پخش ایکس باکس وارد عرصه بازی‌های كامپیوتری شد.

تا سال ۲۰۰۵، ایکس باکس در بازار فروش آمریكا در رده دوم پس از پلی استیشن ۲ سونی و قبل از گیم کیوب نینتندو قرار داشت. (در بازار جهانی بعد از هر دو بود.) اما با این وجود، با فروش ۲۲ میلیون دستگاه در مقایسه با فروش بیش از ۱۰۰میلیون دستگاه پلی استیشن ۲، ضرر سنگینی معادل ۴ میلیارد دلار متحمل شده است. مایكروسافت در مدت ۳ سال كار ساخت «NET.» مقدماتی و سرور ویندوز ۲۰۰۳ را هم به پایان رساند.

در سال ۲۰۰۴ به دنبال شكایت اتحادیه اروپا، مایكروسافت به پرداخت ۶۱۳ میلیون دلار جریمه محكوم شد و متعهد گردید كه توافقات قطعی خود با سایر رقبا را افشا كند. همچنین ملزم شد نسخه‌ای از ویندوز را تهیه و آماده كند كه فاقد مدیا پلیر باشد.


ایکس باکس  ۳۶۰
در نوامبر ۲۰۰۵، مایکروسافت دومین کنسول بازی خود را با نام ایکس باکس ۳۶۰ به بازار عرضه کرد. مایکروسافت در زمینه رقابت با کنسول‌های بازی تجربیات خوبی بدست آورده بود و این بار کنسولی بسیار کامل‌تر و بهتر نسبت به اولین کنسول خود به بازار عرضه کرد. ایکس باکس ۳۶۰ در دو مدل با نام‌های «premium» و «Core System» عرضه شد. نسخهٔ «ایکس باکس ۳۶۰ premium» دارای دسته بی‌سیم، هارد درایو، ریموت کنترل و هدست می‌باشد ولی نسخهٔ «Core System» شامل دسته سیمی و بدون هارد درایو و وسایل جانبی می‌باشد. ایکس باکس ۳۶۰ تقریباً یک سال زودتر از رقیبان خود یعنی پلی استیشن ۳ و نینتندو Wii به بازار عرضه شد. ایکس باکس ۳۶۰ پیشرفت‌های زیادی نسبت به کنسول قبلی خود کرده است و علاوه بر قدرت سخت‌افزاری، دارای طراحی فوق‌العاده زیبایی می‌باشد. ایکس باکس ۳۶۰ فروش بسیار بهتری نسبت به کنسول قبلی مایکروسافت داشت.  

مشکلات با تشکیل اتحادیه بین المللی

در هجدهم ماه می‌‌ سال ۱۹۹۸ در دپارتمان دادگاهی ایالات متحده آمریکا، ۱۹ ایالت شروع به مخالفت علیه مایکروسافت کردند. آنان بیان کردند که مایکروسافت به صورت غیرقانونی با استفاده از قدرت انحصاری خود (Monopoly) در حراج و فروش ویندوز سوءاستفاده کرده است. در سوم آوریل سال ۲۰۰۰ دادگاه محدوده آمریکا، توماس پنفیلد جکسون قانونی برای مایکروسافت تعیین کرد که مایکروسافت می‌‌بایست فعالیت‌های خود را با استفاده از قدرت انحصاری خود به دور از اهداف مبارزه‌طلبی ادامه دهد. جکسون به مایکروسافت دستور داد تا به دو کمپانی تقسیم شوند، یکی برای تولید سیستم عامل و دیگری برای تولید باقی محصولات. در ماه ژوئن سال ۲۰۰۱ اتحادیه از دادگاه خواهان بازگشت مایکروسافت به یک کمپانی شد. کمی بعد، در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۱ به دستور رئیس جمهور جورج بوش مایکروسافت یکتا شد و نشستی با مایکروسافت در دپارتمان قضایی آمریکا انجام شد. اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۴ شروع به مخالفت با متحد بودن مایکروسافت (Antitrust) کرد.  

وب‌گاه مایکروسافت

وب‌گاه مایکروسافت با بیش از ۱۰۰ میلیون بازدید در روز یکی از پرطرفدارترین وب‌گاه‌ها در اینترنت است. بر طبق اطلاعات وب‌گاه «الکسا»  ، وب‌گاه مایکروسافت در ۱۱ مه ۲۰۰۷ رده سیزدهم را در بین وب‌گاه‌های اینترنتی از نظر تعداد بازدیدکننده به خود اختصاص داده است.

______________________________________________________________________

مایکروسافت

                                                                تأسیس           ۴ آوریل  ۱۹۷۵
                                                                                      آلبوکرکی، نیومکزیکو، ایالات
                                                                                     متحده آمریکا
                                                               
                                                                افراد مهم         بیل گیتس
                                                                                     پل آلن
                                                                                     استیو بالمر
                                                               
                                                                زمینه فعالیت    نرم افزار رایانه
                                                                                     نشر
                                                                                     تحقیق و توسعه
                                                                                     سخت افزار
                                                                                    بازی‌های رایانه ای
                                                                 
                                                                محصولات       مایکروسافت ویندوز
                                                                                    مایکروسافت آفیس
                                                                                    ایکس باکس
                                                                                    زیون 
                                                                                    ویندوز لایو
                                                                                    ویندوز موبایل

                                                                 درآمد           ۵۱ میلیارد دلار (سال ۲۰۰۷)

                                                                  شعار           Your potential  Our passion
                                        
                                                                 وب گاه          www.microsoft.com